O texto mecanografado deste diario descansaba esquecido entre os papeis de don Paco, nos arquivos da Fundación Penzol. Non é só un "diario da guerra", non é só a memoria do soldado Fernández del Riego, porque se miramos por baixo da tona e lemos ao xeito do tempo en que foi escrito, chegaremos ao que quixo dicir, ao que tivo que vivir, ao que tivo que calar, máis alá do esquecemento. Estas letras son a revelación da memoria dos perseguidos, dos forzados, dos que fixeron a guerra contra a súa vontade, que nin a memoria lles deixaron